مطالعه تطبیقی سیاستگذاری آموزشی در زمینه عدالت آموزشی در دو کشور ایران و هند

پژوهش حاضر با هدف مطالعه تطبیقی سیاست‌گذاری آموزشی در زمینه عدالت آموزشی در دو کشور ایران و هند انجام شد. پژوهش از ﻧﻮع ﺗﻄﺒﻴﻘﻲ-ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ و از روش بردی که شامل چهار مرحله توصیف، تفسیر، همجواری و مقایسه ﻣﻲ‌ﺑﺎﺷﺪ، برای تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شد. روش گردآوری داده‌ها برای پاسخگویی به سئوالات با استفاده از مقالات معتبر علمی، وب سایت‌های بین المللی مانند یونیسف، یونسکو و وزارت آموزش و پرورش کشورهای منتخب، ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ‌ای، مقالات و پایان ‌نامه‌ها بود. با استفاده از الگوی بردی و چارچوب پیشنهادی اسلامی‌ هرندی، کریمی و نادی(1398) بر اساس سه محور بسترسازی عادلانه توزیع منابع، بهره‌مندی عادلانه از منابع و شایسته پروری داده‌ها گردآوری و تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که بیشترین شباهت بین هند و ایران مربوط است به وجود دوره پیش دبستانی در هر دو نظام، بهبود زیر ساخت‌ها و امکانات بهداشتی، طبقه بندی دانش‌آموزان به تیزهوش و نخبه، ارزشیابی کیفی و کمی و وجود نابرابری‌های جنسیتی در مدارس است. یافته‌ دیگر نشان داد که نظام آموزشی هند منعطف‌تر است و تصمیم‌گیری‌ها غیرمتمرکز می‌باشد. همچنین، رویکرد‌های آموزشی در هند بیشتر اجتماعی محور و دلایل ترک تحصیل بیشتر فقر خانواده است در حالیکه در ایران رویکردهای آموزشی ماهیتی فرهنگی- اجتماعی دارند و علت ترک تحصیل دانش آموزان کمتر اقتصادی است. نتایج این تحقیق می‌تواند به برنامه‌ریزان و سیاستگذاران آموزشی در طراحی و تدوین برنامه‌های مرتبط با عدالت آموزشی کمک نماید تا همه‌ی یادگیرندگان در همه‌ی مناطق کشور به شکل عادلانه از فرصت‌های آموزشی و تربیتی بهره‌مند شوند.

واژگان کلیدی: بررسی مطالعه تطبیقی، سیاست‌گذاری آموزشی، عدالت آموزشی، ایران، هند.