بررسی مقایسه‌ای نحوة اجرای برنامة درسی ریاضی دورة ابتدایی در مدارس ایران، ژاپن و کانادا (با روش بردی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای تخصصی مدیریت آموزشی ، هیئت علمی رسمی دانشگاه فرهنگیان ، ایران ،تهران

2 دانشجوی کارشناسی آموزش ابتدایی،دانشگاه فرهنگیان، پردیس بنت الهدی صدر اردبیل،اردبیل،ایران

چکیده

امروزه، آموزش ریاضی در همة کشورهای دنیا اهمیت زیادی دارد. بنابراین، دست‌اندرکاران عرصة تعلیم و تربیت تلاش می­کنند تا بتوانند با بهترین شیوه، به دانش­آموزان کشورشان ریاضی را آموزش دهند. پژوهش حاضر، جزء تحقیقات کیفی و مقایسه­ای بوده و با هدف مطالعة تطبیقی اجرای برنامة درسی ریاضی در مدارس ابتدایی ایران، ژاپن وکانادا در قالب چهار مؤلفة اهداف، محتوا، روش­های تدریس وشیوة ارزشیابی انجام گرفت. روش مطالعة این پژوهش، مروری و توصیفی است و با استفاده از رویکرد چهار مرحله­ای بردی یعنی توصیف، تفسیر، همجواری و مقایسه انجام گرفت. از میان کلیة کشورهای جهان، سه کشور ایران، ژاپن وکانادا به­عنوان نمونه، انتخاب شدند. روش و ابزارگردآوری داده­ها، اسناد واطلاعات موجود در پایگاه­های اطلاعاتی رسمی دولت­ها، کتاب­ها و نشریات مرتبط با موضوع تحقیق بین سال­های 2021 - 2000 می­باشد. اعتبار داخلی و خارجی اسناد بررسی شد. برای تعیین اعتبار داخلی، صحت اسناد و برای تعیین اعتبار خارجی، درجة اهمیت اسناد، ارزیابی شد. داده­های جمع­آوری‌شده بر اساس رویکرد جوزف، اف، زد، بردی و نیز رویکرد توافق و تفاوت جان استوارت میل تجزیه و تحلیل شد. یافته­ها نشان داد کشورهای منتخب بر توسعة مهارت­های تفکر تأکید دارند. به لحاظ اهداف، مهم­ترین تفاوت سه کشور در این است. سیستم آموزشی ژاپن و کانادا از «حل مسئله» حمایت کرده و روش ایجاد انسجام بین محتوا و مهارت حل مسئله به فراگیران آموزش داده می­شود. همچنین، بر خلاف ایران، در مدارس ژاپن و کانادا، به تفاوت­های فردی دانش­آموزان در انتقال محتوا و توسعة مهارت فراشناخت در ارائة راهبردهای یادگیری توجه می­شود.

کلیدواژه‌ها


احمدی، غلامعلی (1376). کاربرد فرایند حل مسئله در طراحی و تدوین برنامه‌های درسی علوم دورة راهنمایی. رسالة دکتری، دانشگاه تربیت معلم.
آقازاده، احمد (1380). مسائل آموزش و پرورش ایران. تهران: انتشارات سمت.
رضایی، معرفت (1380). بررسی عوامل مؤثر در تعیین محتوای کتابهای تعلیمات دینی دورة ابتدایی از دیدگاه معلمان استان آذربایجان. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، تهران دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
ریحانی، ابراهیم، احمدی، غلامعلی، و کرمی زرندی، زهرا (1390). بررسی تطبیقی آموزش فرایند حل مسئله در برنامة درسی دورة دبیرستان در کشورهای آمریکا، استرالیا، ژاپن، سنگاپور و ایران. تعلیم و تربیت، 105، 142-115.
سرکار آرانی، محمدرضا (1380). روش آموزش ریاضی در مدارس دورة ابتدایی ژاپن. تعلیم و تربیت، ویژه‌نامة روش‌های تدریس، 65، 123-107.
سلسبیلی، نادر (1396). ارزیابی برنامة درسی ملی جمهوری اسلامی ایران بر اساس معیارهای برگرفته از مبانی نظری رشتة برنامة درسی. مطالعات برنامة درسی، 11(41)، 70-65.
سیفی، اصغر (1397). روش‌های تدریس ابتدایی. اولین همایش ملی یافته‌های نوین در حوزة یاددهی و یادگیری، قابل دسترسی در: https://civilica.com/ doc/865123
شیرازی، محمود، صوفی، اله نظر علی، جلیلی، و منصوره، بادپا خالد (1395). آموزش ریاضی دورة ابتدایی ایران در آیینة مطالعات بین‌المللی TIMSS. سومین کنفرانس بین‌المللی روانشناسی، علوم تربیتی و سبک زندگی، مشهد، 10-3 اردیبهشت.
عسگری،مهدی، الهی‌منش، محمدحسن، و پریزاد، رضا (1398). مقایسة سیاستگذاری آموزش ایران و ژاپن در مقطع ابتدایی. مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی (مطالعات راهبردی جهانی‌شدن)، 9 (30)، 132-113.
علامیان، وحید (1391). راهنمای معلم ریاضی پایة اول. تهران: سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی.
غلام آزاد، سهیلا (1386). موضوعات مطالعاتی در آموزش ریاضی ایران. رشد آموزش ریاضی، 25(1)، 33-28.
گلپوش‌نژاد، مرجان (1395). بررسی تطبیقی آموزش ریاضی در ایران و استرالیا: مروری بر موضوعات مختلف ریاضی. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت.
گویا، زهرا ( 1389). بررسی انتقادی برنامة درسی جدید پیشنهادی ملی ایران با تأکید بر برنامة درسی ریاضیات. مطالعات برنامة درسی، 18(5)، 159-150.
مرتاضی مهربانی، نرگس، و غلام آزاد، سهیلا (1394). دانش مورد نیاز آموزگاران برای تدریس ریاضی. مطالعات برنامة درسی آموزش عالی، 6(12)، 152- 135.
معلمی، غنیه (1398). بررسی تأثیر بازی در میزان یادگیری درس ریاضی دورة ابتدایی، پژوهش‌نامة اورمزد، 12(47)، 91-85 .
ملخاصی، علی (1397). ریاضیات و آموزش حرفه‌ای در کشور‌های هلند، نروژ و کانادا. پویش در آموزش علوم پایه. 4(11)، 38-31.
مهدی‌زاده، عفت‌السادات، خدابخش، محمدرضا، کیانی، فریبا، و حاجی‌زاده نادف، صادق (1393). بررسی تأثیر تکنیک‌های مختلف پرورش خلاقیت ریاضی بر باور انگیزشی و شناختی در درس ریاضی دانش‌آموزان دختر. پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 2(5)، 17-8.